گازهای سمی، عامل بیش از نیمی از تلفات در آتش سوزی ساختمان ها
استنشاق گاز سمی حاصل از احتراق باعث مرگ و میر بیشتری نسبت به شعله های آتش می شود.
تمام مواد قابل احتراق در هنگام سوختن مقدار گاز سمی تولید می کنند. مقدار گازهای سمی تولید شده به نوع مواد، مقدار اکسیژن در دسترس و زمان سوختن بستگی دارد. اگر غلطت زیادی از این گازها در طول مدت زمان کافی تولید شود، این گازهای سمی جان افراد در معرض آن را به خطر می اندازد.
در ابتدای آتش سوزی ساختمان، گاز تولید شده ناشی از سوختن مواد در دسترس احتراق، مانند مبلمان و سایر محتویات اتاق، می باشد. با انتشار بیشتر آتش، حجم و میزان سمیت گاز تولید شده به شدت افزایش می یابد.
اگر آتش خاموش نشود و ادامه پیدا کند تمام مواد موجود در ساختمان شروع به سوخت می کنند، این یعنی خوراک بیشتری به آتش داده می شود و مقدار گازهای سمی تولید شده افزایش می یابد. آتش و دود سمی در ساختمان پخش می شوند و به قسمت های دیگر ساختمان که نقطه شروع آتش سوزی دور بودند منتقل می شود، که این فرار را برای ساکنان مشکل می کند.
امروزه سرعت انتشار آتش در ساختمان ها 10-5 برابر سرعت انتشار آتش در سال 1950 است. ایمنی ساختمان در برابر آتش سوزی عمدتا به نحوه ی عملکرد ساختمان در هنگام آتش سوزی، بستگی دارد، که شامل انتشار حجم کم دود های سمی می شود که بیشترین دلیل مرگ افراد در آتش سوزی ساختمان ها است، می باشد. در حقیقت آمار خانه های آتش گرفته در انگلستان نشان می دهد که بیش از نیمی از تلفات در آتش سوزی ها بخاطر استشمام گازهای سمی بوده است.
در هنگام آتش سوزی چه اتفاقی می افتد
برای ایجاد آتش به سه عامل نیاز است: منبع آتش سوزی، مواد قابل احتراق و اکسیژن. آتش سوزی تا زمانی که آتش خاموش نشود و یا مواد قابل احتراق و اکسیژن وجود داشته باشد ادامه پیدا می کند.
آتش سوزی از یک مقدار کوچک شروع می شود اما بطور کاملا ناگهانی و به سرعت از یک آتش کوچک تبدیل به آتش گسترده ای می شود و تمام اتاق را فرا می گیرد. به این تحول که ظرف چند ثانیه رخ می ده “flashover” می گویند.
گسترش آتش و رخ داد پدیده ی “flashover” و سرعت رشد آتش به موادی که در اطراف آن قرار دارند وابسته است. امروزه مبلمان، لوازم الکتریکی و وسایلی که در یک ساختمان وجود دارد دارای مقدار زیادی مواد پلاستیکی و دیگر مواد سنتزی (مقدار قابل توجهی سوخت) می باشد که این دلیل افزایش 5-10 برابری سرعت آتش سوزی در اتاق خواب و اتاق نشیمن با مبلمان مدرن در مقایسه با اتاق های نشیمن در سال 1950 است.
پس از اینکه پدیده ی “flashover”رخ می دهد تمام مواد قابل اشتعال در اتاق شروع به سوختن می کنند و خیلی زود دچار کمبود اکسیژن می شوند، گرما زیاد است به طوری که می تواند سازه و مصالح ساختمانی را نیز درگیر کند و آتش بگیرند. شعله های آتش به دنبال اکسیژن بیشتر، به سمت درهای باز و پنجره ها حرکت می کنند و از طریق آن ها به بیرون زبانه می کشد. اگر مصالح بکار رفته در ساختمان و نمای آن از مواد قابل احتراق باشند منبع سوختی برای شعله های آتش می شوند و باعث گسترش آن می گردند.
عایق ضد حریق پشم سنگ می تواند باعث کاهش سرعت انتشار آتش گردد، کاهش سرعت گسترش آتش می تواند تفاوت ایجاد کند بین وجود آتش در ساختمان و یا ساختمان در آتش.
مردم حق دارند که انتظار داشته باشند خانه، محل کار، مدارس و بیمارستان ها ایمن باشند. آتش سوزی در ساختمان ها اتفاق می افتد و زمانی که این حادثه پیش می آید ایمنی افراد، به واکنش ساختمان (مصالح بکار رفته و سیستم اتفاق حریق) در برابر حریق بستگی دارد. عایق ضد حریق پشم سنگ یک جزء کلیدی در مقاوم سازی ساختمان در برابر آتش است، الیاف پشم سنگ بطور ذاتی غیر قابل احتراق می باشند و می توانند تا دمای بالای 1000 درجه سانتیگراد در برابر شعله های آتش مقاومت کنند. این ویژگی مانع از گسترش آتش در ساختمان و فراگیر شدن آن و همچنین تامین امنیت ساکنان می شود.
با حداقل مواد آلی که در ساخت عایق پشم سنگ استفاده می شود، این عایق هنگام آتش گرفتن هیچ دود سمی قابل توجهی تولید نمی کند. حداقل هر ساختمان متوسط و یا بلندی باید با عایق غیر قابل اشتعال که در مواجه با آتش هیچ گاز سمی منتشر نکند، عایق کاری شود.