خطرات آزبست – پشم سنگ عایقی عاری از آزبست (Dangers of Asbestos)

طبق تحقیقات انجام شده آزبست یکی از مواد خطرناک است که منجر به ابتلا به انواع سرطان ها به خصوص سرطان ریه و نای می شود. دوره پنهان این بیماری حتی تا ۱۵ سال نیز بر آورده شده است.
سال هاست که صنعت آزبست یا همان پنبه نسوز به عنوان یک صنعت آلوده کننده معرفی شده است و استفاده از آن در خیلی از کشورهای جهان ممنوع اعلام شده است، اما متاسفانه در ایران همچنان از این ماده خطرناک استفاده می شود.
موارد استفاده از آزبست در ساخت ایرانیت، عایق های حرارتی، عایق های سقف و تولید لوله های مختلف است. البته عایق صوتی حرارتی پشم سنگ که یکی از پر مصرف ترین عایق های حرارتی در دنیا می باشد فاقد آزبست است.
از آزبست در ساخت لنت خودرو استفاده می شود. در هنگام ترمز و داغ شدن لنت خودرو ذرات آزبست از لنت خارج می شود و وارد محیط می شود. بوی لنت خوردو حاصل از این ذرات است. این مطلب در شهرهای پرترافیک از اهمیت بیشتری برخوردار است.
آزبست به دلیل تشکیل الیاف بلند و بدون شکلی که در نسوج بدن حل می شود، از خطرناک ترین مواد می باشد. در صورت گسترش آزبست در محیط اطراف، به دلیل سبک بودن وارد سیستم تنفسی و کسیه های هوا می شود و با گذشت زمان باعث سوراخ شدن کیسه ها و خروج مایع درون آن ها می شود. مایع درون کیسه ها ماده اصلی تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن است و خروج مایع درون آن ها باعث می شود که به مرور زمان حجم هوای ورودی به ریه ها کاهش یابد و فرد دچار بیماری تنگی نفس شدید و سرطان ریه شود.

بیماری های ناشی از استنشاق آزبست عبارتند از:
– ضایعات ریوی
– سرطان ریه
– سرطان حنجر
– سرطان لوله گوارشی و اعضای دیگر

الیاف آزبست بسیار پایدار هستند و در محیط اطراف خود حل نمی شوند به همین دلیل در بافت ریه باقی می ماند و باعث سفتی آن و تنگی نفس می شود که قابل علاج نیست.
ادامه استفاده از آزبست درصنایع مختلف کشور سلامت جامعه را به خطر می اندازد و در صورتی که استفاده از این ماده ممنوع نشود و با متخلفین برخورد جدی نشود در آینده بحران ساز خواهد شد.

در صورت جایگزینی این ماده با مواد کم خطرتر می توان از اثرات آن کم کرد. برای مثال می توان به جای استفاده از عایق های حرارتی که دارای ماده آزبست در ساختارشان هستند از عایق صوتی حرارتی پشم سنگ استفاده کرد که فاقد این ماده خطرناک می باشد. پشم سنگ با داشتن ایستایی بالا در برابر حرارت و ضد حریق بودنش جایگزین مناسبی برای بسیاری از عایق های حرارتی داری آزبست است.