برچسب انرژی ساختمان
برچسب مصرف انرژی ساختمان نوعی رده بندی میزان مصرف انرژی در ساختمان است که با عدد و یا حروف میزان کارایی انرژی تجهیزات، وسایل، ساختمان ها و بطور کلی سیستم های مصرف کننده انرژی را در ساختمان های مختلف نسبت به یکدیگر نشان می دهد.
معیار میزان مصرف انرژی وسایل و ساختمان با توجه به کاربری وسیله و یا ساختمان در استاندار مشخص شده است و برای هر طبقه از رده بندی مقدار حداکثر و حداقل مصرف مشخص شده است. این رده بندی ها با استفاده از نوارهای رنگی و حروف G تا A مشخص می شوند. رده بندی G با نوار به رنگ قرمز مشخص می شود و نشان دهنده ی کمتری بازده مصرف انرژی در ساختمان است و رده A با رنگ سبز نشان داده می شود که مشخص کننده ی بیشترین بازده مصرف انرژی و بیشترین صرفه جویی در ساختمان است.
در تعیین برچسب انرژی ساختمان با برچسب انرژی وسایل برقی تفاوت عملی وجود دارد. چون طراحی و ساخت هر ساختمان مستقل از ساختمان دیگر است، اختصاص برچسب انرژی برای هر ساختمان نیاز به بررسی دقیق دارد و این کار باید توسط کارشناس متخصص و با تجربه و با استفاده از تجهیزات آزمایشی و نرم افزار شبیه سازی ساختمان انجام شود در حالی که برای تعیین برچسب انرژی وسایل برقی بررسی ها فقط برای یک محصول انجام می شود و به بقیه تعمیم داده می شود.
پارامترهای تعیین کننده رده ی مصرف انرژی
پارامترهای متعددی در تعیین رده مصرف انرژی ساختمان اهمیت دارند که در تعیین برچسب مصرف انرژی در نظر گرفته شده اند:
– نسبت انرژی: نسبت انرژی مصرف شده به میزان مصرف انرژی ساختمان ایده آل که با حرف R نشان داده می شود.
– شاخص مصرف انرژی: این شاخص بصورت میزان انرژی اولیه مصرفی سالیانه ساختمان بر زیربنای مفید آن تعریف می شود (kWh/m2.yr). رده ی مصرف انرژی ساختمان با توجه به نسبت شاخص مصرف انرژی ساختمان مورد بررسی نسبت به شاخص مصرف انرژی ساختمان ایده آل مشخص می گردد.
– کاربری: منظور از کاربری، ساختمان اداری دولتی بودن و یا خصوصی بودن و همچنین ساختمان مسکونی بزرگ (زیربنای بالای هزار متر مربع) و کوچک (زیر بنای کمتر از هزار متر مربع) می باشد.
– اقلیم: در استاندارد 8 اقلیم آب و هوایی مختلف تایین شده است که قرار گرفتن ساختمان در هر یک از این اقلیم ها بر رده بندی برچسب انرژی آن تاثیر دارد. ( این اقلیم ها عبارتند از: بسیار سرد، سرد، معتدل و بارانی، نیمه معتدل و بارانی، نیمه خشک، گرم و خشک، بسیار گرم و خشک، بسیار گرم و مرطوب)
– زیربنای فضای کنترل شده: منظور از فضای کنترل شده قسمت های از ساختمان است که به دلیل کاربری آن در زمستان و تابستان دمای آن گرمتر یا سردتر از دمای بیرون نگه داشته می شود.
برای ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی طبق استاندارد ملی ایران به شماره های 14253 و 14254 گواهی نامه برچسب انرژی صادر می شود که بیان کننده میزان راندمان انرژی ساختمان می باشد. این گواهی نامه ها به دو صورت وجود دارند، یکی گواهینامه برای طراحی ساختمان و دیگری گواهینامه برای طراحی و ساخت. سازندگان ساختمان می توانند در هر زمانی نسبت به اخذ گواهینامه برچسب انرژی ساختمان اقدام کنند.
صدور گواهینامه برچسب انرژی برای طراحی و طراحی و ساخت
برای گرفتن گواهینامه برچسب انرژی برای طراحی می توان در زمانی که طراحی ساختمان خاتمه یافته است و تمام قسمت های ساختمان در زمینه پوسته و تاسیسات مکانیکی و الکتریکی مشخص شده است مراجعه کرد.
برای دریافت گواهینامه برچسب انرژی برای طراحی وساخت لازم است علاوه بر ارائه مدارک طراحی، بازرسین در مقاطع مختلف ساخت، از ساختمان بازدید کنند. در این مرحله بازرسین کیفیت عایق کاری حرارتی ساختمان و تاسیسات، پنجره های دوجداره، تاسیسات گرمایش و سرمایش، سیستم های الکتریکی و تمام سیستم های مصرف کننده انرژی را به کمک تجهیزات آزمایشی بررسی می کنند.
مزایای دریافت گواهینامه برجسب انرژی ساختمان
دریافت گواهینامه برچسب انرژی نشان دهنده راندمان بالای مصرف انرژی در ساختمان می باشد و مزیت آن برای سازندگان ساختمان این است که ضمن ایجاد تمایز بین ساختمان های مشابه و امکان فروش رقابتی تر ساختمان، باعث می شود که میزان کمتری انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان نیاز باشد و هزینه های تاسیسات گرمایشی و سرمایش ساختمان را کاهش می دهد. مزیت این گواهینامه برای خریداران و مالکان ساختمان این است امکان مقایسه ساختمان ها را فراهم می کند، باعث ایجاد آسایش حرارتی می شود و هزینه ی مصرف انرژی ساختمان را کاهش می دهد.
معمولا قسمت های ظاهری ساختمان مانند پنجره ها، کابینت ها، کاشی و سرامیک و شیر آلات، توسط خریدار ساختمان بصورت بصری قابل مشاهده است اما میزان مصرف انرژی ساختمان و آسایش حرارتی که از پارامترهای مهم در ساختمان هستند، مشخص نمی باشد. راهکار تعیین این پارامترها گواهینامه برچسب انرژی ساختمان است که در آن میزان مصرف توسط بازرسان و از طریق ممیزی مشخص شده است.
متاسفانه در کشورما به عایق کاری ساختمان و بهینه سازی مصرف انرژی توجهی نمی شود بنابراین کمتر ساختمانی می تواند گواهینامه برچسب انرژی را دریافت کند. برای اینکه ساختمانی بتواند گواهینامه برچسب انرژی را دریافت کند باید طبق الزامات مبحث 19 مقرارت ملی ساختمان، ساخته شود. ساختمانی که طبق مبحث 19 ساخته شود می تواند یکی از رده های F و یا G را دریافت کند که این بستگی به کیفیت مصالح استفاده شده و طراحی ساختمان دارد. برای گرفتن برچسب انرژی رده های E تا C لازم است که از تکنولوژی های پربازده و کم مصرف در بخش تاسیسات مکانیکی و الکتریکی استفاده شود و برای دریافت رده های B و A باید ضمن رعایت معماری اقلیمی، انرژی مصرفی باید در محل و با کمک انواع انرژیهای تجدید پذیر مانند سیستم های فتوولتائیک و سیستم های آب گرم خورشیدی تولید شود.